Aan de randen van Europa liggen landen waar we nog weinig naar toe reizen. Zoals Kazakhstan. Ook ik had nog nooit gehoord van hun beroemdste schrijver Abai Kunanbaev die het ‘Boek van de Woorden’ schreef; wat een prachtige titel. Ik heb geen beeld van het landschap daar, in dit land dat qua grootte het negende van de wereld is, groter dan heel West Europa. Of Oezbekistan, een islamitisch land dat pas sinds 1991 onafhankelijk is. Een arm land dat vervuild is door het gebruik van te veel chemicaliën bij het verbouwen van katoen tijdens de Sovjettijd. Sinds mijn laatste bezoek aan het MKHA in Antwerpen heb ik besloten dat deze landen mijn volgende reisdoel zijn. Onder de naam ‘Lonely at the top’ toont het museum op de bovenste verdieping werken uit landen waar we ‘weinig zicht op hebben’. Ze werken hierin samen met de Russische criticus Viktor Misiano die als eerste voor deze reeks de Oezbeekse kunstenaar Said Atabekov koos. En wat een wereld verschijnt daar: zwart wit foto’s waarop een wir war van paarden en mensen eerder filmbeelden lijken dan de werkelijkheid van een markt in dit onbekende land. Een vurig paard met een felblauw met zwart kleed en zijn ruiter staan in een kale oneindige steppe maar doet ook denken aan ridder Floris, bekend en onbekend tegelijk. De foto is onderdeel van de serie Way to Rome, die verwijst naar de reis die Marco Polo maakte over Azië naar China en weer terug naar Rome. Iedere scene is bedacht en geënsceneerd in de Kazakhstaanse werkelijkheid, en is symbolisch voor de ontmoeting tussen Oost en West.
Als referentiepunt voor zijn keuze nam de curator Misiano het werk van de eerste Russische conceptualist Dmity Prigov die in de Sovjettijd zijn werk in illegaliteit maakte. Zo komt hij uit bij kunstenaars die nadenken over hun land, de wereld en de kunst.
Op dit moment is de tweede kunstenaar alweer aan de beurt, een duo dit keer: Yelena Vorobyeva en Viktor Vorobyev, woonachtig in Almaty, Kazakstan. Ik herinner me nog hun fotoserie van de Biënnale van Venetië. Reizend door het zuiden van hun land viel het ze op dat de rode Sovjet vlag op een oud administratief gebouw blauw was geschilderd. Blauw is een geliefde kleur in Kazakhstan, met name de groenblauwe kleur die ‘kok’ heet, dat weer ‘hemel’ betekent. Kok is veruit de meest verkochte verf in het land en van alles wordt met deze kleur weer fris gemaakt. Misschien als vreugde over de onafhankelijkheid want de kleur van hun vlag is ook kok-blauw. Het duo maakte een serie foto’s van het land waarin het blauw totaal overheerst.
‘There is a feeling that you are living within a project, and that the Steppe is a huge expositional field that demonstrates a set of artifacts. The cultural strata, which have been accumulated here during the time of their development by man, are specifically perceived in this vein. Materialized in the “blue dream” of “eternal spring,” the color blue has spread throughout the territory of Kazakhstan, adding some optimistic luster to the dim nature of our steppe.’ Zo schrijven ze op hun website.
Nu tonen ze een installatie met een grote verzameling spullen eveneens gebaseerd op socio-coloristische’ verhoudingen.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten